Matchbox: 70 jaar achtervolgingen, ongelukken en stunts in miljoenen slaapkamertjes

We kennen het merk allemaal wel en velen van ons hebben nog wel ergens een doos, ton of zak met speelgoedautootjes. Kans is groot dat er Matchbox autootjes tussen zitten en als je die niet hebt, dan wellicht een setje HotWheels of misschien zelfs nog Dinky Toys. Wie is er niet groot geworden met speelgoedautootjes?

Matchbox bestaat dit jaar 70 jaar en dat vraagt natuurlijk om wat speciale versies om dit heugelijke feit te vieren. De line-up biedt een indrukwekkende variëteit, waaronder klassieke raceauto’s zoals de Porsche 908 en Jaguar D-Type, moderne voertuigen zoals de Chevrolet Corvette C8 en GMC Hummer EV pick-up, plus brandweerwagens, een Londense dubbeldekkerbus, en zelfs een Boeing 747. Matchbox is een oorspronkelijk Brits speelgoedauto- en miniatuurautomerk dat nu onderdeel is van de Amerikaanse speelgoedfabrikant Mattel.

Elke speelgoedauto krijgt platina-elementen die verwijzen naar het 70-jarig jubileum van Matchbox (70 is het platina-jubileum), en vele hebben bewegende delen, zoals de motorkap van de C8.

De limited editions zijn ook gemaakt met gerecycled zink om de duurzaamheidsinspanningen van Matchbox te benadrukken. Het speelgoedmerk onthulde in 2022 een Tesla Roadster gemaakt van 99% gerecyclede materialen, en streeft ernaar om tegen 2030 al zijn producten en verpakkingen te maken van 100% gerecycled, recyclebaar of biobased plastic.

Het ontstaan van MatchBox

De Engelse spuitgieters Leslie Smith en Rodney Smith richtten Lesney Products op in 1947 en begonnen samen met partner Jack Odell klein speelgoed te maken om in oorlogstijd aan de slappe vraag te voldoen. In die tijd kwam Moses Kohnstamm op het idee om autootjes in luciferdoosjesformaat te maken. Dit zou gekomen zijn omdat zijn zoontje alleen speelgoed mee naar school mocht nemen dat in een luciferdoosje paste. Odell was goed bevriend met de zoon van Moses Kohnstamm en hij stelde dat idee voor aan Matchbox. Die namen het idee direct over. Alhoewel Kohnstamm niet aan Lesney had verteld dat hij n.a.v. de gesprekken de naam Matchbox had vastgelegd. Vandaar dat tot 1058 MOKO op de doosjes stond. Deze vriend overleed in 1958 en dat was het moment waarop Lesney besloot de firma Kohnstamm voor een fors bedrag uit te kopen. (met dank aan John Nijhuis voor de extra achtergrondinformatie).

Al snel rolde het bedrijf een cementmolen, een Londense dubbeldekkerbus en een raceauto ter grootte van een handpalm uit, reclame makend dat kinderen met luciferdoosjes voor centen een autootje konden kopen. De verkoop in de VS begon een paar jaar later en Lesney voegde een Ford Customline Station Wagon toe aan zijn voorheen volledig Britse vloot.

In 1960 exporteerde Lesney 70 miljoen kleine voertuigen. Amerikaanse kinderen werden verzamelaars en namen jaarlijks 100 miljoen Matchbox-auto’s mee voor een ritje. Een dergelijk succes, behaald met weinig reclame, maakte van Lesney Products een van de meest winstgevende bedrijven van Engeland. Matchbox werd in 1997 gekocht door Mattel, maker van de rivaliserende Hot Wheels-lijn van speelgoedauto’s.

Matchbox is van plan om in 2023 zeven assortimenten auto’s voor het 70-jarig jubileum uit te brengen, bij dezelfde grote retailers die de andere producten van het merk op voorraad hebben. Dit is slechts één manier waarop Matchbox van plan is om 70 jaar speelgoedauto’s te maken, met meer aankondigingen in juli.

Schaal van Matchbox

De schaal van Matchbox lijkt voor veel personenautootjes 1:64. Deze schaal kan gemakkelijk door kinderhanden worden vastgehouden. Zowel Matchbox als Hot wheels hielden echter geen standaard schaal aan en werd dit al snel 1 op ‘moet in het doosje passen’. Daarom zijn de bussen net zo groot als een tanker en net zo groot als een volkswagen. Het heeft voor sommige modellen even op de bodemplaat gestaan maar ook deze modellen zijn niet 1:64. Dit geldt overigens ook voor de reguliere Hot Wheels. Alles moet in dezelfde maat blister passen.

Waarde Matchbox autootjes

Natuurlijk zijn er collecties die behoorlijk wat opleveren zoals die van een Een Britse speelgoedverzamelaar die 281.000 pond, oftewel 326.000 euro ving bij de verkoop. Maar dit zijn uitzonderingen. Mocht je Matchbox autootjes hebben liggen, weet dan waar je op moet letten om te beoordelen of ze wat waard zijn.