De krankzinnige Stapp landraket op wielen
Als het op pure waanzin aankomt, kom je al snel uit bij allerlei bolides waarmee snelheidsrecords zijn gevestigd. Vanaf het moment dat er auto’s gebouwd werden, waren er de waaghalsen die recordpogingen deden om telkens sneller te kunnen rijden. De motoren die werden gebruikt kwamen soms rechtstreeks uit een straaljager of uit een raket. Op het Good Wood Festival of Speed stonden er ook een paar tentoongesteld toen wij daar in 2013 waren.
De Fransman genaamd René Stapp weet zelfs binnen deze categorie op te vallen met zijn bijzondere bolide. Wat exact waar is van het verhaal rondom Stapp blijft tot op de dag van vandaag onduidelijk, maar het blijft een mooi verhaal.
René Stapp was een Franse autocoureur die in 1932 probeerde het snelheidsrecord over land te verbreken met een van de meest bizarre en lelijkste auto’s ooit. Naast autocoureur was hij ook een soort auto-ontwerper en -ingenieur, aangezien zijn snelheidsrecord-over-land-poging-bolide volledig zijn eigen ontwerp was. Het unieke exemplaar werd net buiten Parijs gebouwd, met behulp van wat naar verluidt een Voisin-chassis was. Er wordt ook gesuggereerd dat de Voisin-motor in het chassis is achtergelaten om als startmotor te dienen voor de geplande hoofdaandrijving van de auto, een trio van negencilinder motoren van Bristol Jupiter-vliegtuigen.
800 PK uit 27 cilinders?
Het verhaal gaat dat Stapp op het op de een of andere manier voor elkaar had gekregen om de 27 zuigers uit de cilinders van die drie motoren te verwijderen en ze als benzineturbines zouden werken. Volgens historicus Dale LaFollete, zouden de motoren elk 800 PK leveren en hun vermogen via een elektrische transmissie overbrengen op alle vier de wielen. Hij schatte dat de auto een maximumsnelheid van 600 km/u (372 mph) kon bereiken. Beetje een vaag verhaal waar we geen onderbouwing of documentatie over konden vinden.
Het lijkt erop dat Stapp zelf ook niet helemaal duidelijk was, aangezien er geen feitelijk bewijs is dat de drie stermotoren ooit in de auto zijn geïnstalleerd. Dat wil niet zeggen dat de auto nooit gereden heeft want er is beeld dat het tegendeel bewijst. Maar het kan natuurlijk dat de bolide gewoon door de Voisin-motor werd aangedreven.
Bewegend beeld van Stapp met zijn creatie
Dat beeldmateriaal van de rijdende auto is bijzonder: ten eerste, het design, wie verzint dat? Ten tweede, de bestuurder staat in de auto zonder enige bescherming? Er was geen voorziening om daadwerkelijk in de auto te zitten, dus de chauffeur stond gewoon in een kleine opening, zonder voorruit of iets dergelijks anders kon hij niet goed zien waar hij reed. Wellicht moest de bestuurder het doen met een veiligheidsbril? Voor het kleine uitstapje door de straten van Parijs dat je op die oude beelden kunt zien, is het grappig om te zien hoe het reservewiel en de achteruitkijkspiegel erop geslagen zijn voor de reis, deze zouden bij een recordpoging uiteraard worden verwijderd.
De afmetingen van de auto zijn opmerkelijk, en er zouden zeker drie radiale turbines in gepast hebben. De achterste kegel was geperforeerd met een heleboel uitlaatmondstukken, en er zijn hier enkele interessante vroege pogingen tot aerodynamica toegepast: de algehele torpedovorm, de taps toelopende, puntige spatborden voor en achter elk wiel, en die gigantische achtervin, die nog het meest lijkt op een staartroer van een vliegtuig.
Geplande recordpoging van Stapp op Daytona beach
Het plan van Stapp was om zijn create naar Daytona Beach te brengen, waar hij zou proberen het toenmalige snelheidsrecord van meer dan 407 km/u (253 mph) te verbeteren. Malcom Campbell zette dit record in de Campbell-Napier-Railton Blue Bird. Voordat hij zij creaatie helemaal over de oceaan zou verschepen, besloot Stapp een eerste test run te doen op een Frans strand genaamd La Baule, dat mooi en lang was en in die tijd veelvuldig als racebaan werd gebruikt. Terwijl hij zich klaarmaakte om een speedrun op het strand te doen, vloog de creatie van Stapp in brand en brandde tot de grond toe af. Stapp wist zichzelf gelukkig wel in veiligheid te brengen.
Het Italiaanse tijdschrift La Tribuna Illustrata schreef in 1932 een artikel over de brand en suggereerde dat Stapp zijn knie had gebroken en dat zijn monteur een beetje in de war was geraakt. Verdere details over het ongeluk blijven onduidelijk en gehuld in mysterie: was deze ramp geënsceneerd? Heeft Stapp de auto op de een of andere manier bewust geprepareerd om in brand te vliegen of was dit een echt ongeluk? Als de auto geen van de drie turbines had geïnstalleerd, zou er op het strand niet veel te testen zijn geweest. Was de brand een dekmantel voor het feit dat de auto niet onder de motorkap had liggen wat Stapp beweerde?
We zullen het nooit weten. Stapp is na dit alles eigenlijk uit de spotlight verdwenen, en hoewel het mogelijk is dat de auto de vreemde en geavanceerde aandrijflijn had zoals hij suggereerde, is daar geen enkel bewijs van. Er zijn geen patenten of foto’s of blauwdrukken van welke aard dan ook en ook geen ooggetuigen of medewerkers die hier ooit verhalen over doorverteld hebben.
Maar als het een hoax was, is het ook verwarrend wat Stapp hier dan mee had willen bereiken. Was het alleen een publiciteitsstunt? Maar waarvoor dan precies? Zijn technische vaardigheden? Zijn lef? Wat had hij hiermee willen bereiken? Na 88 jaar zijn we nog altijd niet dichter bij een antwoord, maar een mooi verhaal is het wel.