MENU

De uitvinding van de autoband

Zaterdag 5 december 2020 om 18:58 door Frank

Ja, zelfs de autoband is natuurlijk ooit uitgevonden. Tegenwoordig zijn er talloze merken en worden banden in vele soorten en maten geproduceerd en verkocht. Maar wie kwam er eigenlijk ooit op het idee om een band met lucht te vullen? De autoband is natuurlijk ook gewoon een luchtband net zoals een fietsband dat is, dus we kunnen ook spreken van de uitvinding van de luchtband.

 

In de overgang van koetsen naar auto’s nam de snelheid natuurlijk toe en daarmee de wens voor meer comfort. Wielen van koetsen en karren waren van hout of metaal en kregen later een laag van vast rubber om het hout te beschermen, maar comfortabel was dit zeker nog niet. Schokken en trillingen werden vooral opgevangen door verschillende vormen van vering voor zover dat lukte, maar er was nog niemand op het idee gekomen om te kijken naar de plek waar het voertuig contact maakt met de weg.

 

Niet 1 maar 2 uitvinders van de autoband?

Robert Thomson (1822 – 1873) is de rechtmatige uitvinder van de luchtband en dus eigenlijk ook van de autoband. In 1839 voegde een nieuw proces, genaamd vulkanisatie, zwavel toe aan rubber om het buigzaam maar niet plakkerig te maken. Thomson zag al snel een toepassing van dit materiaal om de efficiëntie en het comfort van paardenkoetsen te verbeteren. Thomson heeft met succes een patent aangevraagd en tests in Hyde Park, Londen, in 1847 bewezen het nut van zijn uitvinding.

 

John Boyd Dunlop (1840 – 1922) vond de luchtband uit in 1888, niet wetende dat Robert Thomson al in 1846 een ontwerp voor een luchtband had gepatenteerd. Dunlop ging zijn ontwerp op de markt brengen, aanvankelijk voor fietsen, maar het bedrijf dat zijn naam droeg, was al snel autobanden aan het maken voor de nieuwe automobielen die eind negentiende eeuw in opkomst waren.

 

Er gaan allerlei verhalen over deze uitvinding, maar veel ervan is onzin. Dunlop zou toevallig de autoband hebben uitgevonden en dit idee wordt versterkt door het feit dat hij dierenarts van beroep was. Hij was dit echter door omstandigheden, maar zijn natuurlijke interesse lag op mechanica en wetenschap en in zijn vrije tijd was hij dan ook bezig met gedachten en experimenten op dat gebied.

 

De ontwikkeling van transport en voertuigen had hem altijd al geïnteresseerd en hij vroeg zich af of er manieren waren om trillingen te minimaliseren of zelfs helemaal te laten verdwijnen waardoor het comfort in een voertuig zou worden verhoogd. Het was dan ook Dunlop die op het idee kwam dat hij de oplossing moest zoeken bij de oorsprong van de trillingen: het contactpunt tussen weg en wiel.

 

Hij wist dat verende spaken en buigzame stalen velgen uiteindelijk metaalmoeheid zouden ontwikkelen en dus zouden scheuren of breken. Uiteindelijk kwam het idee van een luchtslang bij hem op. Een enigszins soortgelijk idee was dus al bij een zekere Thomson opgekomen in het jaar 1845, maar deze man bleek niet in staat om hier een ​​succes te maken van te maken en zette zijn uitvinding niet door.

 

Testen met een driewieler

Dunlop was zich ten tijde van zijn uitvinding – of heruitvinding, zoals sommige mensen beweren – helemaal niet op de hoogte van deze eerdere poging. Hij vond zijn band uit voor snelheid, en hij begreep zo goed de werkingsprincipes en de essentiële punten in de constructie dat zijn eerste fietsbanden niet versleten waren toen hij zijn banden bekeek na ruim 4500 kilometer te hebben afgelegd. Zij eerste echte fietsbanden dateren van 1888 als hij een experiment uitvoert met de wielen van de driewieler van zijn zoon. Hij voerde zijn experimenten midden in de nacht uit in de tuin van de dierenkliniek omdat hij bang was dat anderen zouden zien waar hij mee bezig was. Na sluiting van de kliniek kon hij na werktijd zonder pottenkijkers zijn uitvinding testen.

 

Alleen zijn familie en een paar van zijn assistenten van de dierenkliniek waren aanwezig. Zijn publiek was erg sceptisch en kon niet overtuigd worden van de superieure snelheid van de luchtband totdat hij het experiment in hun bijzijn uitvoerde. Hij rolde een houten schijf met luchtband over een afstand van ongeveer 15 meter naar de poort, vanwaar deze met aanzienlijke kracht terugkaatste. Toen werd het wiel met vaste banden met ongeveer dezelfde snelheid in dezelfde richting gestart, maar deze bereikte de poort niet eens. Het resultaat was hetzelfde in elke volgende proef. De houten schijf met luchtband kaatste terug van de poort; het wiel kwam er niet eens in de buurt.

 

uitvinding van de autoband door John Boyd Dunlop in 1888

Foto: Dunlop.com

John Boyd Dunlop experimenteert met zijn wiel met luchtband

 

Wellicht is het goed om hier te vermelden dat Dunlop op geen enkel moment gebruik heeft gemaakt van een stuk tuinslang bij zijn bandenexperimenten. Met betrekking hiertoe waren zijn eigen woorden: “Het verhaal van de tuinslang is kinderachtig. Het materiaal is zo onelastisch dat het onvergelijkbaar langzamer zou zijn dan een stevige band.” Nadat hij zich had vergewist van de snelheid van zijn luchtbuis, ging Dunlop over tot het bevestigen van houten velgen met luchtbanden rond de achterwielranden van de driewieler van zijn zoon die op dat moment nog geen elf jaar was. Zijn zoon had opmerkingen gemaakt over de traagheid van zijn driewieler op onregelmatige oppervlakken terwijl deze op gladde oppervlakken veel sneller ging.

 

De vork van het voorwiel was te klein om een ​​luchtband te kunnen monteren. De nieuwe velgen voor de achterwielen waren gemaakt van strips van Amerikaanse iepen, vijf centimeter breed, die Dunlop in vorm boog en rond de buitenkant van de gewone velgen met draad vastzette. Hij maakte de luchtslangen van 1/32 inch voorraadrubber en bevestigde ze met strips aan het platte loopvlak van deze buitenranden.

 

Het was laat in de avond van 28 februari 1888 toen hij de banden eindelijk af ​​had, maar vader en zoon waren zo enthousiast dat de uitvinding onmiddellijk werd uitgeprobeerd. Dunlop was er al van overtuigd dat de banden snel zouden zijn, maar hij wilde ook weten hoe het zat met de slijtage. De volgende ochtend werden de banden zorgvuldig onderzocht op lekken en scheuren, maar er waren geen tekenen van slijtage of beschadiging te zien.

 

Dunlop ging vervolgens over tot het bouwen van geschikte aandrijfwielen voor deze een nieuwe driewieler. Deze wielen werden groter gemaakt voor meer snelheid en om te profiteren van de verwachte vermindering van de weerstand. Zoals voorheen waren de velgen gemaakt van stroken Amerikaanse iepen, maar in dit geval tikte hij de spaken rechtstreeks in de houten velgen. Het bouwen van deze wielen was een ongebruikelijke en ietwat moeilijke taak voor iemand die niet was opgeleid in dit soort werk.

 

Aanvraag patent door Dunlop

De banden werden zoals voorheen gemonteerd en werden aan langdurige slijtageproeven onderworpen. Toen hij er vrij zeker van was dat zijn band goed was voor zowel snelheid als slijtage, diende hij op 23 juli 1888 een aanvraag in om patent op zijn uitvinding te krijgen.

 

Edlin & Sinclair, lokale fietsverkopers, werden erg enthousiast toen ze met hun fietsen met traditionele wielen, het zoontje van Dunlop op zijn driewieler met luchtbanden niet konden bijhouden.

 

De volgende stap van Dunlop was om een ​​fiets zonder wielen te bestellen. Hij schafte strips van zacht staal aan en liet ze door W. Edlin & Sinclair in speciale rollen vormen om de velgen te vormen die de luchtbanden moesten dragen. De rubberen buizen en het rubber voor de hoezen werden besteld bij de heren Thornton. Dunlop monteerde deze banden zelf en gebruikte daarbij de beste kwaliteit jachtzeildoek voor de beschermende hoezen.

 

eerste dunlop luchtband uit 1888

Foto: dunlop.com

Eerste Dunlop luchtband uit 1888

 

Een kleine stap van fietsband naar autoband

Deze fietsband was dus eigenlijk al een voorloper van de autoband en werd aan nog zwaardere tests onderworpen. Er werd maar liefst 4500 kilometer op gereden. De voorband raakte nooit lek en liep ook niet van de velg af. De achterband was maar één keer leeggelopen. Het voorwiel staat nu in een museum in Edinburgh en het achterwiel is helaas verloren gegaan toen het werd uitgeleend. Dankzij de succesvolle experimenten met fietsen het vastleggen van het patent zou Dunlop ook een grote revolutie ontketenen in de auto-industrie waar tegenwoordig nog steeds banden van Dunlop worden verkocht.


Ook interessant

Reageren

Je e-mailadres wordt niet getoond
* Verplicht veld

*